ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย: การคุ้มครองสิทธิตามจารีตประเพณีและวิถีชีวิตของชุมชนประมงพื้นบ้านในประเทศไทย

ตีพิมพ์เมื่อ กรกฎาคม 2568

หัวข้อ: การคุ้มครองสิทธิตามจารีตประเพณีและวิถีชีวิตของชุมชนประมงพื้นบ้านในประเทศไทย

ดาวน์โหลดข้อเสนอแนะในรูปแบบ PDF ที่นี่

เยี่ยมชม Just Futures Mekong Fellowship Program.

ผู้เขียน Jiao Xiaofang, Ravadee Prasertcharoensuk, Varuntorn Kaewtankam

ชุมชนประมงพื้นบ้านในประเทศไทยมีบทบาทสำคัญทั้งในด้านนิเวศวิทยาและสังคม แต่กำลังเผชิญกับภัยคุกคามที่เพิ่มขึ้นจากกฎหมายที่ทับซ้อนกัน ความไม่ชัดเจนในการถือครองที่ดินและแรงกดดันทางเศรษฐกิจที่เพิ่มมากขึ้น งานวิจัยชิ้นนี้นำกระบวนการทำ VDO แบบมีส่วนร่วมและการลงพื้นที่ภาคสนามที่ดำเนินการในหมู่บ้านยายม่อม มาใช้โดยที่ชาวบ้านได้มีส่วนร่วมในการจัดทำบันทึกเรื่องราวประวัติศาสตร์การใช้พื้นที่และการต่อสู้ทางกฎหมาย โครงการนี้เผยให้เห็นว่าความไม่มั่นคงด้านที่อยู่อาศัยกำลังทำให้ความเหลื่อมล้ำทางสังคม5และเศรษฐกิจรุนแรงขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้หญิงและครอบครัวที่มีรายได้น้อย ขณะที่ความขัดแย้งในการบริหารจัดการ ส่งผลทำให้ชุมชนต้องเผชิญกับการถูกขับไล่ แม้จะมีกรอบนโยบายที่คุ้มครองที่อยู่อาศัยแบบดั้งเดิมแต่การนำไปปฏิบัติยังคงกระจัดกระจายและแยกออกจากกัน งานวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าชุมชนสามารถทำให้ "สิทธิที่มองไม่เห็น" ของพวกเขาปรากฏชัดขึ้นได้อย่างไรด้วยการใช้ VDO ทั้งในฐานะระเบียบวิธีการวิจัย และการสื่อความหมายเพื่อยืนยันการอ้างสิทธิตามจารีตประเพณีและความรู้ร่วมกันในการเผชิญกับการถูกลบล้างสิทธิทางกฎหมาย ผลการวิจัยเรียกร้องให้มีการประสานกันทางกฎหมาย การรับรองสิทธิในที่อยู่อาศัยตามจารีตประเพณีและกลไกการกำกับดูแลที่ครอบคลุมมากขึ้นเพื่อปกป้องสิทธิในการอยู่อาศัยและรักษาวิถีชีวิตของชุมชนชายฝั่งให้ยั่งยืน